W stolicy działa już około 40 jadłodzielni – lodówek i półek, w których każdy może zostawić nadmiar jedzenia lub skorzystać z produktów pozostawionych przez innych. Miasto przypomina zasady bezpiecznego przekazywania żywności i zachęca do sprawdzenia najbliższych lokalizacji w aplikacji 19115. Dzielenie się jedzeniem ogranicza marnowanie i realnie pomaga mieszkańcom.
W Warszawie działa już sieć około 40 jadłodzielni – ogólnodostępnych lodówek i półek, w których mieszkańcy zostawiają nadmiar jedzenia lub zabierają to, czego potrzebują. Miasto zachęca do korzystania z tych punktów i przypomina zasady bezpiecznego dzielenia się żywnością. Aktualne lokalizacje można sprawdzić w aplikacji Miejskiego Centrum Kontaktu 19115 oraz na miejskiej mapie.
Aktualna lista lokalizacji jest dostępna TUTAJ
Jadłodzielnie działają w formule „weź lub zostaw”. Do punktów można przynieść produkty ze sklepu (z nienaruszonym opakowaniem i ważnym terminem) oraz dania przygotowane w domu. Domowe posiłki muszą być szczelnie zapakowane, z czytelną etykietą zawierającą nazwę potrawy, składniki i datę przygotowania. W wielu miejscach lodówki i szafki są dostępne całodobowo; część punktów działa w godzinach pracy instytucji, przy których są zlokalizowane (np. ośrodki pomocy społecznej, urzędy dzielnic, domy sąsiedzkie, uczelnie).
Kampania „Warszawskie Jadłodzielnie” przypomina, że niemarnowanie jedzenia zaczyna się od codziennych, małych decyzji każdego z nas – podkreśla Aldona Machnowska-Góra, zastępczyni prezydenta m.st. Warszawy. – Chcemy dotrzeć z ideą niemarnowania żywności do jak najszerszego grona warszawianek i warszawiaków – dlatego kampania pojawiła się zarówno w mediach społecznościowych, jak i w komunikacji miejskiej. Każdy film, plakat czy rolka to przypomnienie, że każdy z nas ma wpływ na to, ile jedzenia się marnuje. Prosty gest – przyniesienie nadwyżki do jadłodzielni czy zabranie czekającego tam jedzenia – może realnie zmniejszyć skalę marnowania żywności – dodała wiceprezydentka.
Nie wszystko nadaje się do pozostawienia w jadłodzielni. Niedopuszczalne są produkty zepsute, nadgniłe lub zagrażające zdrowiu. Nie należy zostawiać surowego mięsa, potraw zawierających surowe jajka, niepasteryzowanego mleka, alkoholu ani otwartych puszek czy słoików. Zasada jest prosta: przekazujemy tylko to, co sami chętnie byśmy zjedli, w stanie bezpiecznym do spożycia.
Miasto wskazuje, że lista lokalizacji stale się powiększa – nowe punkty są uruchamiane m.in. z inicjatyw dzielnic i w ramach Budżetu Obywatelskiego. W kilku miejscach obok lodówki działają również szafki na produkty suche. Za opiekę nad wieloma jadłodzielniami odpowiadają lokalne instytucje i organizacje społeczne, w tym wolontariusze ruchu foodsharing, którzy dbają o porządek i wymianę informacji na miejscu.
Jak skorzystać z jadłodzielni krok po kroku:
- przynieś jedzenie w stanie nadającym się do spożycia; sprawdź daty i stan opakowań;
- jeśli to potrawa domowa – zapakuj szczelnie i opisz skład oraz datę przygotowania;
- ułóż produkty w lodówce lub na półce zgodnie z oznaczeniami na miejscu;
- jeśli potrzebujesz – weź to, czego użyjesz; zostaw porządek.
W przypadku wątpliwości co do działania konkretnego punktu lub zauważonych nieprawidłowości (np. zepsute produkty, niesprawna lodówka) zgłoszenie można przekazać przez aplikację 19115. Dzięki bieżącej wymianie informacji i współpracy z opiekunami miejsc jadłodzielnie funkcjonują sprawniej i służą większej liczbie mieszkańców.
Kampanie prowadzone przez miasto podkreślają wymiar ekologiczny i społeczny dzielenia się jedzeniem. Każdy produkt, który trafia do jadłodzielni zamiast do kosza, to mniej odpadów, mniejsze koszty ich zagospodarowania i realna pomoc dla osób, którym brakuje żywności.
