W Polsce odnotowano niepokojący wzrost liczby potrąceń wilków przez pojazdy mechaniczne, co z jednej strony stanowi istotne zagrożenie dla populacji tych chronionych drapieżników a z drugiej pozwala zadać pytanie, czy na pewno zdajemy sobie sprawę, ile osobników żyje w Polsce i jak często zbliżają się do ludzi.
Dziś przed południem, jeden z naszych czytelników poinformował nas, podsyłając zdjęcia, że prawdopodobnie na trasie S8 w pobliżu Radzymina (pow. wołomiński) doszło do potrącenia wilka. Niestety zwierzę tego nie przeżyło a martwe leży na poboczu drogi. Zapytaliśmy dwóch ekspertów (leśniczych) o zwierzę widoczne na zdjęciach. Obaj byli zgodni. Zwierzę, które zostało potrącone na trasie S8 to wilk. Zwierzę zostało potrącone w pobliżu zabudowań ludzkich, kiedy prawdopodobnie próbowało przejść przez trasę S8 na drugą stronę.
W prawdzie liczebność wilków w Polsce w ostatnich latach wykazuje tendencję wzrostową, jednak dokładne oszacowanie ich populacji jest trudne ze względu na różnice w metodach badawczych i źródłach danych. Według Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (GIOŚ), w latach 2018–2020 populacja wilków wynosiła około 1900 osobników. Natomiast dane z raportu Large Carnivore Initiative for Europe IUCN z 2024 roku wskazują na liczebność w przedziale od 2866 do 4270 wilków w sezonie 2022/2023. Organizacja WWF Polska szacuje, że obecnie w kraju żyje około 3500 wilków. Różnice w danych wynikają z zastosowania odmiennych metod szacowania oraz dynamiki populacji na przestrzeni lat.
W ostatnich latach w Polsce odnotowano wzrost liczby przypadków potrąceń wilków przez pojazdy mechaniczne. Zjawisko to budzi niepokój wśród przyrodników i zarządców obszarów chronionych, gdyż wpływa negatywnie na populację tych chronionych drapieżników.
Przypadki potrąceń:
- Kampinoski Park Narodowy (KPN): 20 stycznia 2025 roku na drodze wojewódzkiej 580 między Zaborówkiem a Zaborowem doszło do potrącenia dorosłego samca wilka przez samochód jadący z nadmierną prędkością. Zwierzę nie przeżyło. W ostatnich latach w KPN zginęło pięć wilków na skutek kolizji drogowych, z czego trzy na drodze wojewódzkiej 579 wewnątrz parku, jedno na drodze krajowej S7 w otulinie parku oraz jedno na drodze wojewódzkiej 580.
- Wdecki Park Krajobrazowy: Wilki w tym regionie również często stają się ofiarami potrąceń przez samochody. Szacuje się, że populacja tych zwierząt w lasach regionu wynosi od 120 do 130 osobników.
- Okolice Wrocławia: W przeszłości odnotowano przypadki potrąceń wilków przez pojazdy mechaniczne, co wskazuje na obecność tych drapieżników w regionie i związane z tym ryzyko kolizji.
Statystyki i przyczyny
Według dostępnych danych, mimo reżimu ochronnego, aż 147 wilków ginie w Polsce rocznie z rąk kłusowników, a 161 wilków zostało potrąconych przez samochody. Głównymi przyczynami potrąceń są nadmierna prędkość kierowców oraz brak zachowania szczególnej ostrożności na odcinkach dróg przebiegających przez tereny leśne i obszary chronione. Najwięcej wypadków ze zwierzętami ma miejsce w godzinach porannych.
Wilki coraz bliżej ludzi
W ostatnich latach obserwuje się coraz częstsze pojawianie się wilków w pobliżu ludzkich osiedli, co wynika głównie z odbudowy ich populacji oraz kurczenia się naturalnych siedlisk spowodowanego rozwojem infrastruktury i wycinką lasów. Wilki, jako drapieżniki szczytowe, pełnią kluczową rolę w ekosystemie, regulując liczebność zwierząt kopytnych, takich jak jelenie, sarny i dziki. Jednak ich obecność w pobliżu ludzkich osiedli bywa przyczyną konfliktów, zwłaszcza gdy dochodzi do ataków na zwierzęta gospodarskie.
Mimo częstszych kontaktów z ludźmi, wilki nadal wykazują naturalny lęk przed człowiekiem. Badania przeprowadzone w Borach Tucholskich wykazały, że wilki bardzo bały się symulowanej obecności człowieka – uciekały bezpośrednio po usłyszeniu ludzkiego głosu w ponad 80% przypadków. Jednak w niektórych regionach odnotowano przypadki, gdzie wilki podchodzą coraz bliżej domostw, co budzi niepokój wśród mieszkańców.
Ochrona wilków i innych dzikich zwierząt wymaga współpracy między zarządcami dróg, służbami ochrony przyrody oraz społeczeństwem. Tylko wspólne działania mogą przyczynić się do zmniejszenia liczby wypadków, ataków wilków na zwierzynę gospodarską i zachowania bioróżnorodności w Polsce.
