Prokuratura Krajowa przedstawiła zarzuty Michaiłowi Wiktorowiczowi Mirgorodskiemu, obywatelowi Federacji Rosyjskiej, podejrzanemu o zorganizowanie działalności rosyjskiego wywiadu w Polsce oraz kierowanie z terytorium Rosji grupą szpiegowsko-dywersyjną działającą na rzecz Federalnej Służby Bezpieczeństwa. Według śledczych grupa prowadziła na terenie kraju działania wywiadowcze, sabotażowe i propagandowe, a sam podejrzany miał również finansować przygotowania do przestępstw o charakterze terrorystycznym.
Lubelski Wydział Zamiejscowy Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej prowadzi postępowanie od 2023 r. Z komunikatu wynika, że materiał dowodowy zgromadzili prokuratorzy we współpracy z funkcjonariuszami Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Jak przekazał rzecznik prasowy Prokuratury Krajowej, prok. Przemysław Nowak, „prokuratorzy i funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego zgromadzili materiał dowodowy pozwalający na identyfikację i przedstawienie zarzutów osobie kierującej zorganizowaną grupą przestępczą”.
Kim jest podejrzany
Według ustaleń śledztwa osobą, którą prokuratura wskazuje jako organizatora i kierującego grupą, jest Michaił Wiktorowicz Mirgorodski, obywatel Federacji Rosyjskiej, urodzony 15 listopada 1997 r., działający na rzecz Federalnej Służby Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej. Śledczy ustalili, że operował on z terytorium Rosji, a w 2023 r. miał zorganizować działalność rosyjskiego wywiadu w Polsce, tworząc i nadzorując zorganizowaną grupę przestępczą o charakterze szpiegowsko-dywersyjnym. Jej zadania obejmowały zarówno zdobywanie informacji, jak i działania wymierzone w bezpieczeństwo oraz porządek publiczny.
Prokuratura wskazuje, że Mirgorodski korzystał z komunikatora Telegram do kontaktu z podległymi mu osobami. W okresie od co najmniej 1 października 2022 r. do co najmniej czerwca 2023 r. miał założyć, a następnie kierować zorganizowaną grupą przestępczą o charakterze terrorystycznym, liczącą co najmniej 30 członków.
Zakres działalności grupy szpiegowsko-dywersyjnej
Z opisu prokuratury wynika, że podległe Mirgorodskiemu osoby wykonywały trzy główne kategorie działań na terytorium Polski. Po pierwsze były to aktywności o charakterze typowo wywiadowczym. Chodzi m.in. o obserwację pojazdów i statków wojskowych, montowanie nadajników GPS, rejestrowanie obrazu oraz instalowanie urządzeń do transmisji danych w obiektach infrastruktury krytycznej, takich jak lotniska, dworce kolejowe, obiekty wojskowe czy terminal na polsko-ukraińskim przejściu granicznym.
Drugi obszar stanowiły działania propagandowe i dezinformacyjne. Według śledczych członkowie grupy mieli zajmować się drukowaniem oraz rozklejaniem ulotek o treści prorosyjskiej, antyukraińskiej i wymierzonej w Sojusz Północnoatlantycki. Takie materiały propagandowe były wykorzystywane do budowania prorosyjskiej narracji oraz podsycania wrogości wobec Ukrainy i NATO.
Trzeci segment aktywności dotyczył działań dywersyjnych i sabotażowych. Prokuratura opisuje zlecanie pobić obywateli Ukrainy oraz białoruskich dysydentów, a także podpaleń ich mienia. Ataki miały być motywowane zarówno przynależnością narodową, jak i polityczną ofiar. W komunikacie wskazano, że niszczone miały być nieruchomości i samochody z wykorzystaniem tzw. koktajli Mołotowa.
Pięć zarzutów wobec Michaiła Mirgorodskiego
Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego prokurator sporządził postanowienie o przedstawieniu Mirgorodskiemu pięciu zarzutów.
- Założenie i kierowanie zorganizowaną grupą przestępczą o charakterze terrorystycznym – czyn opisany w art. 258 § 4 k.k. w zw. z art. 258 § 2 k.k. Dotyczy on utworzenia co najmniej kilkudziesięcioosobowej struktury, która według prokuratury miała charakter terrorystyczny i realizowała zadania wywiadowcze oraz sabotażowe.
- Organizowanie i kierowanie działalnością obcego wywiadu – zarzut z art. 130 § 4 k.k. w zw. z art. 130 § 1 k.k. Prokuratura wskazuje, że Mirgorodski miał zorganizować i kierować w Polsce działalnością rosyjskiego wywiadu, zlecając członkom grupy działania wywiadowcze wobec infrastruktury krytycznej, kampanię propagandową poprzez ulotki oraz dywersję wymierzoną w obywateli Ukrainy i Białorusi.
- Sprawstwo kierownicze usiłowania sprowadzenia katastrofy w ruchu lądowym – zarzut sformułowany w oparciu o art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 173 § 1 k.k. Według prokuratury podejrzany miał nakłaniać członków grupy do przeprowadzenia akcji dywersyjnej polegającej na wykolejeniu pociągu. Czyn zakwalifikowano jako przestępstwo o charakterze terrorystycznym.
- Nakłanianie do stosowania przemocy i niszczenia mienia – zarzut z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 119 § 1 k.k. w zbiegu z art. 288 § 1 k.k. Dotyczy on nakłaniania do stosowania przemocy oraz gróźb wobec obywateli Ukrainy ze względu na przynależność narodową oraz wobec obywateli Białorusi z powodów politycznych, a także zlecania pobić i niszczenia mienia, w tym poprzez podpalenia.
- Finansowanie przestępstw o charakterze terrorystycznym – zarzut określony w art. 165a § 1 k.k. Prokuratura zarzuca Mirgorodskiemu gromadzenie i oferowanie środków płatniczych na sfinansowanie przestępstw, w szczególności planowanej katastrofy w ruchu lądowym. Według komunikatu transfery miały być realizowane cyfrowo za pośrednictwem giełd kryptowalutowych.
Poszukiwania i zastosowane środki
Z przekazanych informacji wynika, że Michaił Mirgorodski nie przebywa na terenie Polski. Z tego powodu nie doszło do jego zatrzymania ani przeprowadzenia czynności procesowych z jego udziałem, w tym formalnego ogłoszenia zarzutów. W sierpniu 2025 r. prokurator skierował do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania, który został uwzględniony.
Wobec podejrzanego wszczęto poszukiwania listem gończym. Prokuratura podjęła również czynności zmierzające do uruchomienia poszukiwań międzynarodowych poprzez wydanie czerwonej noty Interpolu. Jest to najwyższa forma międzynarodowego alertu stosowanego w celu zatrzymania osoby ściganej w związku z poważnymi przestępstwami.
Tło śledztwa i wcześniejsze wyroki
Opisywana sprawa jest kontynuacją szerzej zakrojonego postępowania dotyczącego działalności grupy przestępczej realizującej na terenie Polski działania na rzecz rosyjskiego wywiadu. W czerwcu i lipcu 2023 r. funkcjonariusze ABW, działając na polecenie prokuratora, zatrzymali łącznie 16 osób – 12 obywateli Ukrainy, 3 obywateli Białorusi oraz 1 obywatela Federacji Rosyjskiej. Wszystkim przedstawiono zarzuty udziału w zorganizowanej grupie przestępczej i działania na rzecz rosyjskiego wywiadu. Jak wynika z komunikatu, wszyscy zatrzymani przyznali się do zarzucanych im czynów i złożyli obszerne wyjaśnienia.
W listopadzie 2023 r. prokurator skierował do sądu akt oskarżenia przeciwko tym 16 osobom. Sąd Okręgowy w Lublinie skazał oskarżonych, wymierzając im kary pozbawienia wolności sięgające do 6 lat. Jednocześnie śledztwo było kontynuowane wobec pozostałych osób mających działać w tej strukturze oraz wobec osoby organizującej i kierującej jej działalnością z terytorium Rosji, czyli Michaiła Mirgorodskiego.
Obecnie postępowanie prowadzone jest przeciwko 8 osobom podejrzanym o działania na rzecz rosyjskiego wywiadu przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej. Wśród nich ma być 3 obywateli Białorusi, 2 obywateli Rosji (w tym Mirgorodski) oraz po jednym obywatelu Ukrainy, Polski i Litwy. Czterem z tych osób prokuratura zarzuca również udział w zorganizowanej grupie przestępczej. Wobec większości podejrzanych nie udało się ogłosić zarzutów z uwagi na ich nieobecność w kraju. Jak zaznaczył prok. Przemysław Nowak, „Śledztwo jest nadal kontynuowane”.
