Sejm przegłosował obowiązek kasków dla osób do 16. roku życia na rowerach, e-hulajnogach i UTO. Stołeczne organizacje rowerowe mówią „nie” i wskazują, że kluczowe jest uspokojenie ruchu i bezpieczna infrastruktura. Sprawdzamy, co dokładnie zmienią przepisy i jaki będzie ich wpływ na warszawskie ulice.
Sejm uchwalił obowiązek kasków dla nieletnich, a warszawskie środowisko rowerowe protestuje. Zmiana obejmie rowery, e-hulajnogi i UTO do 16. roku życia; organizacje z Warszawy przekonują, że to nie kaski, lecz bezpieczna infrastruktura i egzekwowanie przepisów poprawiają bezpieczeństwo.
Nowelizacja Prawa o ruchu drogowym wprowadza obowiązek używania kasków ochronnych przez osoby do 16. roku życia podczas jazdy na rowerze, hulajnodze elektrycznej i urządzeniach transportu osobistego. Zmiana została przyjęta znaczną większością głosów w Sejmie. Przepisy nie obejmą najmłodszych dzieci przewożonych w fotelikach, przyczepkach czy wózkach rowerowych – pod warunkiem korzystania z fabrycznych pasów bezpieczeństwa. Ustawa przewiduje odpowiedzialność opiekunów za przestrzeganie obowiązku przez dzieci. Wejście w życie ma nastąpić po vacatio legis, po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
Skąd ta decyzja
W lipcu Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego – pod przewodnictwem ministra infrastruktury – zarekomendowała obowiązek kasków dla najmłodszych. Resort argumentował zmianę wzrostem popularności mikromobilności wśród dzieci oraz potrzebą ograniczenia skutków urazów głowy. Zwolennicy wskazują na wyniki badań potwierdzających, że kask redukuje ryzyko ciężkich obrażeń, a podobne regulacje dla nieletnich obowiązują w kilku państwach UE.
Głos sprzeciwu z Warszawy
Stołeczni aktywiści rowerowi sprzeciwiają się wprowadzaniu obowiązku kasków jako narzędzia polityki bezpieczeństwa. Podkreślają, że najskuteczniejsze są działania zapobiegające wypadkom – wydzielone drogi dla rowerów, fizyczne uspokajanie ruchu, obniżanie prędkości pojazdów silnikowych i konsekwentna egzekucja przepisów. Organizacje od lat akcentują, że przerzucanie odpowiedzialności na użytkowników jednośladów nie rozwiązuje problemu kolizyjności na ulicach zdominowanych przez samochody. Wskazują też, że większość urazów dzieci dotyczy jazdy na e-hulajnogach – i to tam należy skupić działania edukacyjne oraz kontrolne.
Co konkretnie się zmieni
– Kask stanie się obowiązkowy dla wszystkich kierujących do 16 lat: na rowerze, e-hulajnodze i urządzeniach transportu osobistego.
– Opiekunowie będą zobowiązani dopilnować przestrzegania obowiązku przez dzieci, a za naruszenie grozić będzie kara przewidziana w przepisach.
– Najmłodsze dzieci przewożone w homologowanych fotelikach, przyczepkach i wózkach – przy wykorzystaniu pasów – nie zostaną objęte obowiązkiem.
– Nowe regulacje zaczną obowiązywać po okresie przejściowym liczonym od dnia publikacji.
Argumenty stron w skrócie
– Zwolennicy: kaski zmniejszają ciężkość urazów, a obowiązek dla nieletnich jest standardem w części krajów UE; to szybka, niskokosztowa interwencja profilaktyczna.
– Przeciwnicy: obowiązek może zniechęcać do jazdy rowerem, nie rozwiązuje przyczyn wypadków i odciąga uwagę od infrastruktury oraz ograniczania prędkości samochodów. Priorytetem powinny być bezpieczne przejazdy, skrzyżowania i ochrona niechronionych uczestników ruchu.
Kontekst warszawski
W Warszawie temat bezpieczeństwa rowerzystów i pieszych jest ściśle związany z budową spójnej sieci tras, uspokojeniem ruchu na głównych arteriach oraz poprawą kultury jazdy. Stołeczne organizacje zapowiadają dalsze działania informacyjne i monitorowanie procesu legislacyjnego, podkreślając potrzebę kompleksowych rozwiązań – od edukacji, przez projektowanie ulic, po skuteczną kontrolę prędkości.
Co dalej
Ustawa po pracach w Sejmie przechodzi do kolejnych etapów procesu legislacyjnego. Po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw zacznie się liczyć vacatio legis, po którym nowe przepisy staną się stosowane. Samorządy, szkoły i instytucje zapowiadają kampanie informacyjne dotyczące zasad i właściwego doboru kasków dla dzieci.
