Równo rok po starcie warszawskiej Strefy Czystego Transportu bilans jest jasny: nie wystawiono żadnego mandatu, a miasto zapowiada wzmocnienie kontroli. Od 1 stycznia 2026 r. rusza drugi etap z ostrzejszymi wymogami dla aut benzynowych i diesli. Strefa obejmuje 37 km² w centrum, a szerokie wyłączenia nadal będą obowiązywać.
Rok Strefy Czystego Transportu w Warszawie: zero mandatów, więcej kontroli w drodze. Od 1 stycznia 2026 r. zaostrzenie zasad – drugi etap obejmie auta benzynowe co najmniej Euro 3 i diesle co najmniej Euro 5.
1 lipca 2024 r. w Warszawie zaczęła działać pierwsza w Polsce Strefa Czystego Transportu. Obejmuje 37 km² – całe Śródmieście i fragmenty sąsiednich dzielnic, łącznie ok. 7 proc. powierzchni miasta. Ulice wyznaczające granice znajdują się poza strefą. W pierwszym etapie ograniczono wjazd pojazdów z silnikiem benzynowym (w tym LPG) starszych niż 27 lat lub niespełniających Euro 2 oraz diesli starszych niż 19 lat lub niespełniających Euro 4. Według miasta ok. 97 proc. aut poruszających się po stolicy spełnia te wymogi.
Kto jest zwolniony i jak działają przepisy
Przez pierwsze 3,5 roku – do końca 2027 r. – z ograniczeń zwolnieni są mieszkańcy Warszawy rozliczający w niej podatki. Bezterminowe wyłączenia dotyczą seniorów (70+) i osób z niepełnosprawnościami posiadających europejską kartę parkingową. Dodatkowo każdy pojazd niespełniający norm może wjechać do SCT cztery razy w roku bez sankcji – mandat (500 zł) grozi dopiero za piątym wjazdem w danym roku.
Kontrole: od edukacji do egzekwowania
W pierwszym roku obowiązywania strefy strażnicy miejscy postawili na działania informacyjne. Jak podaje Straż Miejska oraz organizacje monitorujące wdrożenie, do 1 lipca 2025 r. nie nałożono ani jednego mandatu. Dane z początku 2025 r. pokazują, że nieuprawnione wjazdy stanowiły ułamek ruchu – mniej niż 0,6 proc. zarejestrowanych przejazdów. Jednocześnie zwracano uwagę na ograniczone możliwości kontroli: na początku roku wykorzystywano dwa zestawy kamer do automatycznego odczytu tablic, zapowiedziano zwiększenie liczby urządzeń do czterech i częstsze sprawdzanie wybranych wlotów do strefy. Miasto analizuje włączenie do wsparcia systemu monitoringu miejskiego oraz ewentualne zmiany przepisów umożliwiające bardziej zautomatyzowaną egzekucję.
Harmonogram zaostrzeń do 2032 r.
Zgodnie z przyjętym harmonogramem wymogi będą rosnąć co dwa lata, przy zachowaniu dotychczasowych wyłączeń (mieszkańcy – do końca 2027 r., seniorzy i osoby z niepełnosprawnościami – bezterminowo):
- od 1 stycznia 2026 r. – benzyna/LPG: Euro 3 lub rocznik ≥2000; diesel/LPG: Euro 5 lub rocznik ≥2009,
- od 2028 r. – benzyna/LPG: Euro 4 lub ≥2005; diesel/LPG: Euro 6 lub ≥2014,
- od 2030 r. – benzyna/LPG: Euro 5 lub ≥2009; diesel/LPG: Euro 6d-T lub ≥2017,
- od 2032 r. – benzyna/LPG: Euro 6 lub ≥2014; diesel/LPG: Euro 6d lub ≥2020.
Ratusz utrzymuje, że już pierwszy rok przyniósł zmiany na rynku i w zachowaniach kierowców – spadł udział nowo rejestrowanych diesli niespełniających Euro 6, a średnioroczne stężenia NO₂ na stacjach komunikacyjnych w obrębie strefy utrzymywały się poniżej dopuszczalnego poziomu. Jednocześnie organizacje zajmujące się jakością powietrza oraz transportem kwestionują skuteczność strefy bez realnej egzekucji i postulują zwiększenie liczby punktów kontrolnych oraz automatyzację karania po przekroczeniu dozwolonej liczby czterech wjazdów rocznie.
Kolejny etap – od 1 stycznia 2026 r. – zaostrzy kryteria wjazdu dla pojazdów spoza grup zwolnionych. Miasto zapowiada rozwój narzędzi kontroli i dalszą informację dla mieszkańców oraz gości. Kluczowe będzie zbilansowanie wyłączeń i egzekwowania przepisów tak, by SCT osiągała cele zdrowotne i środowiskowe, pozostając czytelna dla kierowców.
