KRBRD dała zielone światło zmianom w Prawie o ruchu drogowym, które każą dzieciom i młodzieży do 16 lat jeździć w kaskach na rowerach i hulajnogach. Zwolennicy liczą na mniejszą liczbę urazów głowy, a przeciwnicy ostrzegają przed spadkiem ruchu rowerowego i przerzuceniem odpowiedzialności na najmłodszych.
Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (KRBRD) przyjęła 14 lipca 2025 r. jednogłośną uchwałę zobowiązującą Ministerstwo Infrastruktury do przygotowania zmian w ustawie – Prawo o ruchu drogowym. Projekt ma dodać do art. 40 przepis nakładający obowiązek noszenia kasków ochronnych na dzieci i młodzież do 16. roku życia kierujące rowerami, hulajnogami elektrycznymi lub innymi urządzeniami transportu osobistego.
Dlaczego właśnie teraz?
Resort wskazuje na gwałtowny wzrost wypadków z udziałem najmłodszych użytkowników mikromobilności. W pierwszych pięciu miesiącach 2025 r. policja odnotowała 223 zdarzenia z hulajnogami elektrycznymi – o 121 więcej niż rok wcześniej – a prawie 60 proc. poszkodowanych to osoby poniżej 17 lat. Jedna trzecia obrażeń dotyczyła głowy; KRBRD przywołuje badania, według których prawidłowo założony kask zmniejsza ryzyko ciężkiego urazu głowy nawet o 44 proc.
Minister infrastruktury Dariusz Klimczak zapowiada, że zapis kaskowy zostanie włączony do trwającej już nowelizacji PoRD, tak aby nowe regulacje mogły wejść w życie „jak najszybciej” – realnie w II półroczu 2026 r., jeśli proces legislacyjny przebiegnie bez opóźnień.
Co dokładnie ma się zmienić?
- Zakres podmiotowy – obowiązek obejmie wszystkich kierujących do 16 lat; nie dotyczy pasażerów na fotelikach.
- Pojazdy – rowery, e-rowery, hulajnogi elektryczne, urządzenia transportu osobistego (UTO).
- Sankcje – projekt zakłada mandat w wysokości do 200 zł za jazdę bez kasku; odpowiedzialność finansową poniosą rodzice lub opiekunowie.
- Przepisy przejściowe – półroczne vacatio legis i kampania edukacyjna finansowana z Funduszu Spójności.
Argumenty za
Obecnie użytkownicy rowerów, rowerów elektrycznych oraz hulajnóg elektrycznych nie mają obowiązku korzystania z kasków ochronnych, ale jest to zalecane ze względów bezpieczeństwa. Rząd akcentuje korzyści zdrowotne: wypadki z udziałem hulajnóg i rowerów odpowiadają za rosnący odsetek urazów neurologicznych w grupie 10-16 latków. Ponadto Polska, w przeciwieństwie do Francji (kask do 12 lat) czy Szwecji (do 15 lat), wciąż nie ma odrębnych regulacji dla dzieci na jednośladach.
— “Dostrzegamy zjawisko rosnącej popularności poruszania się hulajnogami elektrycznymi i to przez coraz młodsze osoby, Ministerstwo Infrastruktury nie pozostaje wobec tego obojętne. Staramy się podążać za rozwojem technologicznym, bo prawo powinno reagować na zmieniającą się rzeczywistość. Dlatego zdecydowaliśmy o obowiązku stosowania kasków ochronnych do 16 roku życia” — zapowiedział minister infrastruktury Dariusz Klimczak. — “Przyjrzeliśmy się tym przepisom i zbadaliśmy ich wpływ na bezpieczeństwo. W Polsce musimy wypracować własne, mądre i akceptowalne społecznie prawo, które uchroni nasze dzieci przed skutkami wypadków na rowerze czy hulajnodze elektrycznej” — dodał minister D. Klimczak.
Wprowadzenie obowiązku stosowania kasków wpisuje się w kompleksowe podejście do edukowania najmłodszych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Sprzeciw organizacji rowerowych i samozwańczych ekspertów
Decyzję KRBRD niemal natychmiast skrytykowała sieć „Miasta dla Rowerów”, wskazując, że obowiązek „może być kontrproduktywny” i wprowadzić fałszywe poczucie bezpieczeństwa. Federacja Rowerowa prognozuje spadek ruchu rowerowego wśród nastolatków o co najmniej 30 proc. oraz koszt dla rodzin sięgający 700 mln zł w pierwszych trzech latach (zakup i wymiana kasków).
Zielone Mazowsze zwraca uwagę, że kask chroni jedynie w lekkich kolizjach, a sednem bezpieczeństwa jest infrastruktura: uspokojenie ruchu i budowa wydzielonych dróg rowerowych. Organizacje społeczne widzą w przepisie przerzucenie odpowiedzialności z kierowców i państwa na dzieci oraz ich rodziców.
Co dalej?
Ministerstwo Infrastruktury ma przedstawić gotowy tekst zmian do końca września 2025 r., po czym trafi on do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych. Według harmonogramu resortu prace sejmowe rozpoczną się w grudniu, a głosowanie nad nowelizacją PoRD zaplanowano na I kwartał 2026 r. Jeśli terminy zostaną dotrzymane, obowiązek kasków zacznie obowiązywać w roku szkolnym 2026/27.
Kontekst europejski
W większości państw UE kaski dla najmłodszych są już wymagane; różni się jedynie granica wieku. Polska plasuje się obecnie wśród siedmiu krajów, które pozostawiają ten wybór rodzicom. Zwolennicy zmiany podkreślają, że przepisy zbliżą nas do standardów skandynawskich, gdzie – jak wynika z danych szwedzkiej policji – odsetek ciężkich obrażeń głowy spadł po wprowadzeniu obowiązku o 18 proc. Natomiast przeciwnicy przywołują przykład Australii i Nowej Zelandii, gdzie po wprowadzeniu nakazu liczba rowerzystów spadła nawet o 40 proc.
Możliwe scenariusze
W tej chwili mamy trzy możliwe scenariusze dalszego postępowania legislacyjnego:
- Utrzymanie pełnego obowiązku i uchwalenie w pełni zakładanych przepisów – wariant preferowany przez resort, lekarzy i KRBRD.
- Modyfikacja założeń oraz nakładanych obowiązków – ograniczenie nakazu do hulajnóg elektrycznych lub niższego wieku użytkowników (np. 14 lat), co postulują część posłów i federacje rowerowe.
- Wycofanie – mało prawdopodobne, ale nie można go wykluczyć, jeśli presja społeczna okaże się silna, a dane nie potwierdzą spodziewanej poprawy bezpieczeństwa.
