Dworzec Warszawa Centralna świętuje 50-lecie istnienia. Od 5 do 7 grudnia 2025 r. główna stacja stolicy zamieni się w przestrzeń pełną atrakcji dla pasażerów, mieszkańców Warszawy i turystów.
Polskie Koleje Państwowe S.A. zapraszają do wspólnego świętowania jubileuszu jednej z najważniejszych stacji kolejowych w kraju. Oficjalne otwarcie obchodów zaplanowano na piątek 5 grudnia o godz. 10:00 w hali głównej dworca. W tej przestrzeni powstaną specjalne strefy, w których goście znajdą m.in. kawę serwowaną przez WARS, słodkości od E. Wedel, interaktywną grę poświęconą historii kolei i PKP oraz scenę, na której wystąpi muzyczna gwiazda – jej nazwisko pozostaje na razie niespodzianką.
Ważnym elementem programu będzie wystawa „50 lat Dworca Centralnego w Archiwach Państwowych”, prezentowana w hali głównej. Ekspozycję przygotowano w oparciu o zbiory Narodowego Archiwum Cyfrowego, Archiwum Państwowego w Warszawie oraz Archiwum Akt Nowych i mają się na niej znaleźć m.in. archiwalne fotografie, projekty oraz dokumenty związane z powstaniem i funkcjonowaniem dworca. Podczas otwarcia, 5 grudnia, przewidziano oprowadzanie kuratorskie dla osób szczególnie zainteresowanych historią obiektu i materiałami źródłowymi. Na antresoli powstanie natomiast „strefa wspomnień”, w której będą emitowane współczesne i archiwalne nagrania dokumentujące życie dworca w różnych okresach jego funkcjonowania.
Program obchodów został rozpisany na trzy dni. W piątek 5 grudnia dominować będą akcenty historyczne i oficjalne otwarcie jubileuszu. W sobotę 6 grudnia, w związku z Mikołajkami, na dworcu pojawią się dodatkowe atrakcje przygotowane z myślą o najmłodszych – zapowiadane są animacje, spotkania ze św. Mikołajem oraz działania edukacyjne dotyczące bezpieczeństwa na kolei. Niedziela 7 grudnia będzie dniem zamknięcia obchodów, z kontynuacją części atrakcji i możliwością odwiedzenia wystaw oraz stref tematycznych dla osób, które nie zdążyły pojawić się wcześniej.
Warszawa Centralna – dziś oficjalnie Dworzec Centralny im. Stanisława Moniuszki – została otwarta 5 grudnia 1975 r. jako sztandarowa inwestycja okresu gierkowskiej modernizacji miasta. Obiekt zaprojektowano w stylu późnego modernizmu, w zespole architektów pod kierunkiem Arseniusza Romanowicza, a prace budowlane zrealizowano w rekordowym – jak na tej skali przedsięwzięcie – czasie około 1100 dni. Dworzec uchodził w momencie oddania za jeden z najnowocześniejszych tego typu obiektów w Europie, m.in. dzięki zastosowaniu importowanych materiałów i zaawansowanych jak na lata 70. rozwiązań technicznych, takich jak schody ruchome czy automatyczne drzwi. W roku otwarcia budynek zdobył tytuł „Mister Warszawy 1975”.
W 2019 r. dworzec wpisano do rejestru zabytków i nadano mu imię Stanisława Moniuszki, co formalnie potwierdziło jego rangę jako ważnego przykładu polskiego modernizmu. Decyzję o objęciu obiektu ochroną konserwatorską podjął mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków, a PKP S.A. podkreślały wtedy, że Centralna jest jednym z symboli powojennej odbudowy i modernizacji Warszawy. Krytycy architektury określają dworzec mianem „perły na szynach”, zwracając uwagę na charakterystyczną, rozpoznawalną sylwetę budynku i spójność założenia przestrzennego.
Przez pięć dekad Warszawa Centralna była tłem i miejscem wielu ważnych wydarzeń społecznych. W ostatnich latach szczególne znaczenie miały miesiące po wybuchu wojny w Ukrainie w 2022 r., kiedy dworzec stał się jednym z głównych punktów recepcyjnych dla uchodźców docierających do stolicy. Hala główna, perony i otoczenie obiektu zostały wówczas przystosowane do przyjęcia tysięcy osób dziennie, a dworzec pełnił rolę nie tylko węzła komunikacyjnego, ale też miejsca udzielania pomocy humanitarnej.
Dziś Warszawa Centralna pozostaje jednym z najważniejszych punktów na kolejowej mapie kraju. Ze stacji można podróżować w ponad 110 kierunkach – zarówno na trasach krajowych, jak i międzynarodowych. Dworzec obsługuje pociągi dalekobieżne i regionalne kilku przewoźników, w tym m.in. PKP Intercity, POLREGIO, Kolei Mazowieckich, RegioJet, Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej oraz warszawskiej Szybkiej Kolei Miejskiej. Według danych Urzędu Transportu Kolejowego za 2024 r. Warszawa Centralna jest czwartym co do wielkości dworcem w Polsce pod względem liczby obsługiwanych pasażerów – roczna wymiana pasażerska wyniosła tu 20,04 mln osób. To jednocześnie stacja z największym procentowym wzrostem ruchu – o 56,8 proc. rok do roku, co pozwoliło jej awansować z 7. na 4. miejsce w krajowym rankingu.
Jubileusz 50-lecia odbywa się krótko po ważnej modernizacji infrastruktury węzła. W listopadzie 2025 r. Warszawa Centralna była czasowo wyłączona z ruchu – zgodnie z informacją zarządcy infrastruktury i przewoźników, od 8 do 16 listopada ruch pociągów przejęły inne stacje w aglomeracji, m.in. Warszawa Zachodnia, Wschodnia, Gdańska i Główna. W tym czasie na stacji zabudowano nowy rozjazd trapezowy, którego celem jest zwiększenie przepustowości układu torowego; koszt prac szacowano na około 6,5 mln zł, jak podaje branżowy serwis architektoniczny.
Obchody 50-lecia Warszawy Centralnej wpisują się w szerszy kalendarz jubileuszowy polskiej kolei. W 2026 r. minie 200 lat od pierwszego przejazdu pasażerskiego pociągu na świecie na trasie Stockton–Darlington, a jednocześnie 100 lat od powołania przedsiębiorstwa Polskie Koleje Państwowe – rozporządzenie w tej sprawie prezydent Ignacy Mościcki podpisał 24 września 1926 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwałą z 26 września 2025 r. ustanowił rok 2026 Rokiem Polskiej Kolei, podkreślając rolę kolei w budowie państwowości i rozwoju nowoczesnego transportu publicznego. Pierwsze wydarzenia związane z tymi rocznicami startują już pod koniec 2025 r., a jubileusz Warszawy Centralnej jest jednym z najważniejszych punktów tego programu.
Honorowy patronat nad obchodami 50-lecia dworca objęli Minister Infrastruktury oraz Prezydent m.st. Warszawy. Patronem medialnym jest Telewizja Polska – Oddział w Warszawie, a w gronie partnerów wydarzenia znalazły się Archiwa Państwowe oraz firma E. Wedel. Organizatorzy podkreślają, że jubileusz ma być otwarty dla wszystkich – zarówno stałych użytkowników stacji, jak i osób, które chcą spojrzeć na dworzec nie tylko jako na punkt przesiadkowy, lecz także jako element dziedzictwa kulturowego stolicy.
